Kesayetiya şîzotipal û "Kurê min efendî ye"

"Kur an keça we bi terbiye ye yan derdekê wî/wê heye? Em di perwerdeya zarokên xwe de li paş standartên cîhanê ne. Bêstatûbûna Kurdan, koçberî, nebûna perwerdeya bi zimanê zikmakî hwd, gelek sedem hene ku em hemî dizanin. Kurd ji nîmetên dinyayê sûdê wernagirin.

Hin malbat bi biterbiyebûn, efendîtî û baqilbûna zarokên xwe pesnê xwe didin. Pîvan ew e ku divê zarok di mal de û li devedorê bêdeng be, serê xwe bike ber xwe, têkildarê xelkê nebe. Bi gotineke din "kerr û lal" be. Baş e. Zarokên wiha malê qirêj nakin, şerxwaz nînin, qelebalix nakin. "Kevir ne tiştek e lê giran e". 

Behsa gelek astengdariyên kesayetiyê, xerabûnên kesayetiyê tên kirin ku yek ji wan jî astengdariya kesayetiyê ya şîzotîpal e. Ev kesana di têkiliyan de zehmetiyên mezin dijîn û ji devedorê xwe re jî dibin bar. Di afirandina ramanê, têkiliyên civakî, lêhayî û jiyana taybetiyê de gelek kêşeyên wan hene ku ji me gelek cuda ne. Carnan mirov dibê qey hinek qure ne, heya nedurist in jî. Lê divê em milyon caran bêjin, nexweşî, astengdarî û karakterê kesan tevlîhev nekin. Heger mirov bitirse, nayê wê wateyê ku mirov tirsonek e. Ango nêzîktêdayînên exlaqî, neheqî ye. 

Gelek sedemên rûdana vê kesayetiyê hene. Sedemên genetîkî, sîndroma fragîles-X hwd. Lê pirranî ji van du sedeman yek heye ku di temenê biçûk te hatiye serê wan:

⦁ Destdirêjiya zayendî (seksî)

⦁ Mehrûmiyeta hezkirinê

Di civaka Kurd de, astengdariyên kesayetiyê me gotibû, gorî gelên cîran gelek kêm in. Li cem Tirkan pênc car zêde ye. Ji ber ku zanîngehên me li bakurê welêt nînin, me nekariye li ser xwe lêkolînan bikin. Em statîstîkên welatê xwe nizanin. Dewleta Tirk jî van statîstiîkan an vedişêrin an jî manûple dikin. Bi texmînî, di nava Kurdan de astengdariya şîzotîpal bi qasî 0,5-1% heye. Mixabin civaka me hez ji van kesan dike, bêî ku bizanibin ew di jiyanê de zehmetiyên mezin dikişînin, pesnê wan didin; "Kurê min wekî qîzan e, pirr efendî ye", "Keça min tu dibê qey milyaket e, qet dengê wê jî dernakeve".

Tê payîn, di her malbata ku şîzotîpal lê heye yek şîzofrenek jî heye. Lê ev pêşdaraziyeke Ewropayiyan e, li Asya Nêzîk ne wisa ye. Hin ji şîzotîpalan heger travmayên wan hebin, seranser dibin şîzofren jî. Lê hejmara kesên wiha gelek kêm e.

Li cem şîzotîpalan vekişandina civakî heye. Xwe di qalikên xwe de dişidînin, ji têkiliyên sosyal hez nakin û baweriya wan jî bi kesî nîne. Rastî mobîngan tên û dikarin asgresîv bin jî. Kesên li dora wan in, bo wan dibêjin "miroveke xerîb e, bêxem û bêhest e". Balê nadin kincên xwe, kincên "xerîb" li xwe dikin. Carnan tiştinên xerîb jî dikin (bo mînak di dawetekê de nişka ve xwe winda dikin). Sar in. Carnan behsa tiştinên majîk (bisêhr) dikin. Hinekê paranoya bi wan re heye. Carnan dibêjin "her tişt bi min gelek xerîb tê". Axavtina wan monoton e û ramana wan teng û stereotîp e.

Ez îdiayek xwe bêjim, dibe ku hin kes şaş ji min fêhm bikin an dilê xwe bigirin. Gorî çavdêriyên min di nava hin tarîqatên olî, di nava kemalîstên Tirkan û qismen jî di nava çepgirên radîkal de gelek ji şîzotîpalan hene. Fantaziyên xwe di şexsê îdol de dijîn. 

Divê em silavekê bidin pedagojiyê, perwerdeya zarokan bizanibin. Gelek şaşiyên dê-bavên Kurd hene ku viya di nava malbatê de vedişêrin, bêî zanabûn zirarê didin zarokên xwe û wan bo pêşerojê amade nakin.

Darius Winzer

X Twitter: https://x.com/Darius_Winzer

© Alle Rechte vorbehalten für Derûn Akademie, Interkulturelle Psychologie-, und Beratungsakademie gUG (haftungsbeschränkt) i.G.

 

PROJEMİZİN GÖNÜLLÜ VE YARDIMCILARINA!

Bazı kapsamlı çevrimiçi toplantılar yapacağız. Yani internet üzeri. Bu toplantılarda yol haritamızı  oluşturacağız ve sorumluluklarımızı paylaşacağız. Ya vakıf olarak ya da akademi olarak yolumuza devam edeceğiz. Toplantılara katılan kişilere toplantının saati bildirilir. Katılımcılara WhatsApp veya E-posta yoluyla bağlantılar önceden gönderilir.

Kervanımıza katılmak isteyenler lütfen Darius ile iletişime geçsin. Toplantılara zamanında katılmak için.

 

Toplantı biçimleri

- Projemizin gönüllü ve destekcileri toplantısı (Kürtçe)

- Projemizin gönüllü ve destekcileri toplantısı (Türkçe)

- Terapi seti toplantısı (7 psikolog, 3 psikiyatrist, 4 somatik doktor, 1 süpervizör, 2 sosyal danışman ve 1 sosyolog) (Kürtçe ve Almanca)

- Kurucu yönetim kurulu toplantısı

 

Gönüllüler ve yardımseverler için yaptığımız toplantıların gündemi

- Ana moderatör modu

- Temel ihtiyaçlar hakkında bir arkadaşın özeti

- Kurumumuzun adının belirlenmesi

- Kendini tanıtma ve öneriler

- Kurucu kurulun güncellenmesi

- Mali sorunu çözmek için öneriler

- Görevleri paylaşmak için öneriler

- Darius'un özeti

- Moderatör konuşması, kararları okuma

 

Terapi seti toplantı gündemi

- Moderatörün ana konuşması

- Kendini tanıtma

- Almanya ve Avrupa'daki psikoterapi normlarını hatırlatmak

- Kuruluş süreci için sorumlulukların paylaşılması

- Kurumumuzun dokümantasyonu, protokolleri için öneriler

- Çevrimiçi terapi için öneriler

- Dergi ve medya isimleri için öneriler

- Görev dağılımı

- Moderatör konuşması, kararları okuma

 

Kurucu kurul toplantısı (Kürtçe ve Almanca)

- Moderatörün ana konuşması

- Güncel sorunların belirlenmesi

- Sorumlulukların paylaşılması (terapi seti, medya, bürokrasi vb.)

- İlk resmi toplantının kararlaştırılması

- Moderatör konuşması, kararları okuma

Son iki yıldır milletimizin psikolojik bir merkeze ihtiyacı olduğunu savunuyorum. Milyonlarca travmatize Kürt var. Ayrıca diasporadaki milyonlarca Kürt, kültürel farklılıklar nedeniyle psikolojik hizmetlerden yeterince yararlanamamaktadır. Avrupa'da Anglo-Sakson kültürü için psikoterapötik yöntemler geliştirilmiştir (örneğin Davranış Terapisi) ve bu da Asyalılar için pek kullanışlı değildir.

Güney veya Rojava'daki kamplarda IŞİD (IS)´ten kurtarılan binlerce Ezidi kurban, profesyonel tedavilerden yoksun haldedir şu an. Ruhsal travma hastaları, tedavi edilmezlerse iki tehlikeyle karşı karşıya kalabilirler; İntihar ve uyuşturucu kullanımı (alkol ve madde bağımlılıkları). Bilindiği gibi travmaların kuşaktan kuşağa aktarım özellikleri vardır. Ruhsal travma sadece bireyi değil, ailesini de etkilemektedir. Devletsiz Kürtlerin ciddi psikolojik ihtiyaçları vardır ve onlara anadillerinde hizmet edecek kurumlara ihtiyaç vardır.

Ben bir terapi seti kurdum, projemi ongunlaştırdım. Ama ben sadece bir bireyim, bir maaşla yaşıyorum. Ve çocuklarıma hem babalık yapıyorum hem de annelik. Özel nedenlerden dolayı Corona pandemisi sırasında yaşamımda altüstoluşlar yaşadım ve mali durumum kötüleşti. Şirket kurma imkanım (ve doğrusu yetenegim de) yok. Unutulmamalıdır ki, sadece online terapi yapabileceğimiz, psikoterapistler birliği normlarında bir web sitesinin maliyeti 6 ila 25.000 Euro'dur (en ucuz ve en pahalı). Masalar, bilgisayarlar, kira, terapi malzemeleri, diğer teknikler de gereklidir.

Şimdiye kadar kimseden para istemedim. Çünkü pandemi yasaklarından önce bu projenin tüm giderlerini kendim karşılamaya karar vermiştim ve bunu böyle ilan etmiştim. İlişki kurduğum şahıs ve kurumlardan da para istemedim, gelip kurmamıza yardım edin dedim. Birçok vakıf, kurum, dernek, konfederasyonlarımız var. Bizi şemsiyeleri altına alsalardı,, bizimle işbirliği yapsalardı, şimdiye kadar çoktandır başarmıştık.

Yaklaşık 200 Kürt akademisyeni, tüm diaspora federasyonları, Kürt medyası ile temasa geçtik. Herkes bizi övdü, bize söz verdi. Ama ne yazık ki daha sonra selam bile vermediler. Diasporadaki akademisyenlerimiz Avrupa ​​ülkelerinin memurları oldukları için bize umut vermediler. Çoğunun ziyniyeti memurdur, bir kravat, bir titre, mevki makam onları tatmin etmektedir. Ve onlar yazın Antalya, Alanya´daki yazlıklarına gitme konforunu kaybetmek istemiyorlar.

Keza Kürt sosyolojisinde aydın ve öncü tabakası diye bir realite oluşmuş. Bir çeşit elit tabaka var ve bunların vizyonu soğuk savaş döneminde takılı kalmış. Topluma verebilecekleri birşey yok ve ama garip bir şey, mevki ve itibarlarını korumak için muazzam bir direniş gösteriyorlar. Ne kimseyi aralarına alıyorlar, ne en ufak bir muhalafete tahamül gösteriyorlar, ne de yaratıcı insanları istiyorlar. İsimlerini vermek istemediğim pek cok Kürt kurum ve federasyonu bizi adeta kandırıp oyaladılar. Onlar küçük insanlardır ve onlara ancak  merhamet edilir. Biz El Cezîrî´nin torunlarıyız, „herşey bir hayalle başlar“. O dünyaca ünlü Kürd profesörler sağolsunlar, bize dua bile etmediler.

Tüm bu zorluklara rağmen, yine de bir terapi seti oluşturabildik. „En son umut ölür“. Şimdi birkaç idealist insan bir araya gelip hizmet etmek istiyoruz.

Bu işte hiçbir şahsi kazancımız  yok. Terapi setinin doktorlar, psikologlar, sosyal danışmanlar ve süpervizörlerden oluştuğunu ve herkesin zaten bir işinin olduğunu söylemeliyim. Yani kar amacı gütmüyoruz, tam tersine çalışkanlığımızı ve bilgimizi, tecrübemizi milletimize hizmet için kullanmak istiyoruz.Güney yada Rojava´daki mülteci kamplarına gidip onlarin çadırlarının altında onlara terapi imkani sunmak istiyoruz. Yani fedakarlık yapmak istiyoruz.

Firma, vakıftan daha iyidir. Firmalar kendileri için finansman sağlayabilir, hatta ticaret yapabilirler, ancak vakıflar yapamaz. Bir firma kurabilirsek, ayakta tedavi (ambulant) (sağlık sigortası kapsamında olan) hastalarina çeşitli dillerde psikoterapi sağlayacağız. Kitaplarımızı, dergilerimizi de satabilir ve kendi bütçemizi oluşturabiliriz.

Ya da bir finansör bulabilirsek finansöre olan borcumuzu  kısa sürede ödeyebileceğiz. Birileri bize kredi alabilirse, kredi taksitlerini kendimiz ödeyebiliriz. Profesyonel bir başlangıç ​​için en iyisi firmadır. Dediğim gibi, siyasetle ilişkisi olmayan bir Kürt kurumu bizi çatısı altına alırsa bu da bir çözümdür.

Tüm idealistlere, vizyonerlere ve hayır kurumlarına çağrım bize yardım etmeleridir. Gelin bize destek olun ve toplantılara katılın.

 

Akademinin Adı

Akademimiz adını genel kurulda alacaktır.

Vakıf veya GmbH (şirket)?

Destek olunursa, firma daha iyidir. Ama vakıf için de hazırlıklarımız vardir.

Kurucular Kurulu

7 kişi hazırlandı.

Terapi Seti

Psikiyatristler, somati hekimleri, süpervizörler ve psikologlardan oluşan bir Terapötik Set hazırladık. Şimdiye kadar 1 Süpervizör, 4 somatik hekim, 3 Psikiyatrist, 7 psikolog, 2 sosyal danışman, 1 sosyolog terapi setimize dahil olmuştur.

 

Projemizin Tanıtımı

Projemizi tanıtmak için birçok Kürt akademisyen, kurum ve kuruluşla iletişime geçtik. Projemiz büyük ilgi gördü. Herkes bize yardım edeceğine söz verdi. Ama ne yazık ki şu ana kadar herhangi bir yardım sağlanmadı.

Akademimizin ana hedefleri

Tüzügümüz 32 sayfadan oluşmaktadır.Tüzük, Alman mahkemeleri için Almanca olarak hazırlanmıştır. Bazı Kürtçe çevrimiçi medya programlarında projenin misyon ve hedeflerinden bahsetmiştim. Yasal nedenlerle, tüzük daha sonra kamuoyuna duyurulacaktır.

Bu programda, projenin görev ve hedeflerinden bahsetmişim:

https://www.youtube.com/watch?v=hEwwzckj4Kc

 

Selam ve saygılarımla

Darius Winzer

 

E-posta: dariuswinzer@t-online.de

Twitter: https://twitter.com/Darius_Winzer

 

JI DILXWAZ Û ALÎKARÊN PROJEYA ME RE!

Em ê hin civînên online ên berfireh lidarbixin. Ango li ser înternetê. Di van civînan de em ê riya xwe kivşe bikin û erkên xwe parvebikin. An em ê wekî weqf derkevin rê, yan jî wekî akademî. Kesên tevlî civînan dibin bo dema civînê tên agahdarkirin. Ji beşdaran re bi riya WhatsApp an Epeyamê link tên şandin.

Kesên nû ku dixwazin tevlî karwana me bibin, ji kerema xwe bi Darius re têkilî daynin. Da di wextê de tevlî civînan bibin.

Awayên civînan

-       Civîna dilxwaz û alîkarên projeya me (bi Kurdî)

-       Civîna dilxwaz û alîkarên projeya me (bi Tirkî)

-       Civîna seta terapiyê (7 psîkolog, 3 psîkiyatrîst, 4 bijîşkên somatîkê, 1 sûpervîzor û 2 şêwirmendên civakî û 1 civaknas) (bi Kurdî û Almanî)

-       Civîna lijneya damezrîneran

 

Rojeva civînên me yên bo dilxwaz û alîkaran

-       Avavtina sereke ya moderator

-       Kurteaxavtina hevalek  li ser pêwîstiyên sereke

-       Kivşekirina nave înstîtusyona me

-       Xwe dane naskirin û pêşniyarên beşdaran

-       Aktûalîzekirina lijneya damezrîner

-       Peşniyarên bo çareserkirina kêşeya darayî

-       Pêşniyarên bo parvekirina erkan

-       Kurteaxavtina Darius

-       Axavtina moderator, xwendina biryaran

 

Rojeva civîna seta terapiyê

-       Axavtina sereke ya moderator

-       Xwe dane nasîn

-       Bibîrxistina normên psîkoterapiyê li Almanya û Ewropa

-       Parvekirina erkan bo pêvajoya damezrandinê

-       Pêşniyar bo dokûmentasyon, protokolên înstîtûsyona me

-       Pêşniyar bo terapiya online

-       Pêşniyar bo nave kovar û medyayê

-       Parvekirina erkan

-       Axavtina moderator, xwendina biryaran

 

Civîna lijneya damezrîneran (bi Kurdî û Almanî)

-       Axavtina sereke ya moderator

-       Tesbîtkirina kêşeyên aktûal

-       Parvekirina erkan (seta terapiyê, medya, bûrokrasî ûêd)

-       Organizekirina civîna fermî ya yekem

-       Axavtina moderator, xwendina biryaran

 

Ev bû du sal in ez dikim qareqar ku pêwistiya neteweya me bi navendeke derûnnasiyê heye. Bi milyonan Kurdên trawmatîzebûyî hene. Herwiha bi milyonan Kurdên li diyasporayê jî, ji ber cudabûna çandan nikarin ji xizmetên derûnnasiyê baş sûdwerbigirin. Li Ewropayê rêbazên psîkoterapiyê bo kûltûra Anglo-Saksoniyan hatine avakirin (bo mînak Behavioral Therapy) û ev jî li cem Asyayiyan ne gelek bikêr e.

Ên xelkê dewletên wan, enstîtuyên wan hene, him bo derûniya giştî ya neteweya xwe lêkolînan dikin, him jî gelên xwe ji şerê psîkolojîk diparêzin. Mixabin ê me nîne. Bi hezaran qurbaniyên Êzîdî yên ji destê DAÎŞê (IS) hatine rizgarkirin, di kampên Başûr an Rojava de, ji derûndermaniya profesyonal bêpar in. Nexweşên trawmaya derûnî bi wan re hene, heger terapî nebin, dikarin du xetere li benda wan bin; Xwekuştin û bikaranîna madeyên hişbir (alkol ûêd). Herwiha psikotrawma ji nivşekê derbasî yên din jî dibe û serî de malbatên van nexweşan, berdêla wê, tevayî neteweya Kurd dide.

Min seta terapiyê (therapeutic setting) avakiriye, projeya xwe kamil kiriye. Lê ez tenê şexsek im û bi mehaniyek biçûk dijîm. Û zarokên xwe re him bavtî, him jî dêtiyê dikim. Ji ber sedemên taybetî (prîvat, malbatî), di dema pandemiya Coronayê de rewşa min a aborî bi giştî xerab bû. Derfeta min nîne ez fîrmayekê damezirînim. Divê bête zanîn ku, tenê ji bo malperekê da em pê bikarin terapiya online bikin, 6 heya 25.000 Euro (herî erzan û herî biha) divê. Herwiha bûro, kompûter, teknîkên din jî divên.

Min heya niha ji kesî pere nexwestiye. Min got werin alîkariya damezrandinê bidin me. Gelek weqfên me, sazî, komele, konfederasyonên me hene. Heger em bigirtan binê sîwana xwe, bi me re hevkarî bikiran, niha zû de bû, em biserketibûn.

Me serî li nêzîkî 200 akademîsyenên Kurd, hin federasyonên diyasporayê û medyaya Kurdî da. Hemiyan pesnê me dan, soz dan me. Lê mixabin piştre silav jî nedan. Akademîsyenên me yên li diyasporayê ji ber ku karmendên Ewropayî ne, ti hêviyê nedan me. Ji wan re krawatek, tîtilek, mehaniyek bes e. Hişmendiya wan a memûran e, oryantalîst in, xelkê xwe biçûk dibînin. Bi havînan diçin Antalya û Alanya betlaneyê, naxwazin konfora xwe winda bikin. Ji wan re jiyan ev e û bes e. Em neviyên Ebûlizê Îsmaîlê kurê Rezazê Cizîrî ne, “her tişt bi xeyalekê dest pê dike”. Mala wan, mala hin profesorên me yên navdar ava be ku hema ji me re dua jî nekirin.

Rastegîniyek di civaknasiya Kurd de rû daye, tebaqeyek, çînek ronakbîr û pêşeng derketiye. Ango çîneke elît derketiye û vîzyona wan hê dema Şerê Sar de maye. Ti tişteka ew bidin civakê nemaye lê balkêş e ji bo paye, nav, meqam û îtîbara xwe winda nekin, berxwedaneke tund didin. Ne kesî digirin nava xwe, ne tehemûla opozîsyonekê dikin, ne jî ji mirovên afirandêr hezdikin. Navxwazim navên wan bidim lê gelek sazî û kesayetên Kurd em xapandin, mijûl kirin, wexta me xwarin. Ew mirovên biçûk in û dive em bes gunehiya xwe bi wan bînin, merhametê li wan bikin.

Li gel ewçend zehmetiyan, dîsa jî me karî em seta terapiyê avabikin. Herî dawî hêvî dimire. Niha em çend kesên îdealîst hatine ba hev û dixwazin xizmetê bikin.

Ti berjewendiyeka me di vî karî de nîne. Divê bêjim, seta terapiyê ji bijîşk, derûnnas, şêwirmendên civakî û sûpervîzoran pêk tê û ji xwe karê her kesî heye. Ango em ne ji bo pere qezenc bikin vî karî dikin, berevajî wê, dixwazin ked û zanîna xwe, tecrûbeyên xwe bikin xizmeta neteweya xwe. Em dê herin kampên penaberan ên li Kurdistanê ne, di bin konên wan de terapiyê bikin. Ango em dixwazin fedakariyê bikin.

Fîrma baştir e ji weqfê. Fîrma dikarin bo xwe fînanse bikin, ticaretê jî bikin, lê weqf nikarin. Heger em bikaribin fîrmayek avabikin, em ê bi zimanên curbecur psîkoterapiya nexweşan, di forma terapiya ambûlant de bikin (ku sîgortayên nexweşiyê pereyê wê didin). Herwiha em dikarin pirtûk, kovarên me çapkirine bifiroşin û bûtçeyekê ji xwe re çêbikin.

An jî heger em bikarin fînansorekî bibînin dê di demekê kurt de bikarin deynê wî fînansorê jî bidin. Yek bikare kredî ji me re bigire, em ê bikaribin teqsîdên krediyê, bi xwe bidin. Bo destpêkek profesyonal, a herî baş fîrma ye. Wekî min got, heger înstîtûsyonek Kurd me bigire binê sîwana xwe, ji xwe mesele jî safî dibe.

Banga min ji hemî kesên îdealîst, xwedîvîzyon û xêrxwazan re ew e ku alîkariya me bikin. Werin tevlî me bibin û beşdarî civînan bibin.

Navê Akademiyê

Akademiya me bi civîna giştî navê xwe digire.
Weqf an GmbH (şîrket)?
Heger alîkariya me bê kirin, fîrma baştir e. Lê amadekariyên me bo weqfê jî hene.
Lijneya damezrîneran
7 kes hatine amadekirin.
Seta Terapiyê
Me Seta Terapiyê (Therapeutic Setting) amadekiriye ku ji psîkiyatrîst, bijîşkên laşî, sûpervîzor û derûnnasan pêk tê. Hejmara wan heya niha 1 Sûpervîzor, 4 bijîşkên nexweşiyên somatîk, 3 Psîkîyatrîst, 7 derûnnas û 2 şêwirmendên sosyal, 1 civaknas in.
Danasîna Projeya Me
Me ji bo projeya xwe bidin nasîn, bi gelek akademîsyen, sazî û dezgehên Kurdî re têkilî danî . Projeya me elaqeyeke mezin dît. Hemiyan jî soz dan ew dê alîkariya me bikin. Lê mixabin heya niha alîkariyekê nehatiye kirin.

Armancên sereke yên akademiya me
Rênameya me ji 32 rûpelan pêk tê. Rêname bi Almanî hatiye amadekirin bo dadgehên Almanyayê. Min di hin bernameyên medya online a Kurdî de behsa erk û armancên projeyê kiriye. Ji ber sedemên dadî, rêname dê piştre bo rayagiştî bê îlankirin.

 

Di vê bernameyê de li ser erk û armancên projeyê axiviye:

https://www.youtube.com/watch?v=hEwwzckj4Kc

 

Li gel silav û rêzên xwe

Darius Winzer

E-Peyam: dariuswinzer@t-online.de

Twitter: https://twitter.com/Darius_Winzer